Tanıma Tenfiz Davası

Yurtdışındaki Boşanmanın Türkiye’de Tanınması

Yurt dışında boşanan Türk vatandaşlarının en çok merak ettiği sorulardan biri yurt dışında alınmış boşanma kararının Türkiye’de de geçerli olup olmadığıdır. Bu soruyu yöneltenlerin boşanma kararı aldıkları ülkeler Almanya, İngiltere, ABD, Hollanda gibi çeşitlilik göstermesine rağmen tanıma tenfiz davası için uygulanan yasal prosedürde bir değişiklik yoktur.

Yurt dışında alınan boşanma kararları diğer tüm yabancı mahkemelerde alınmış yargı kararlarında da olduğu gibi Türkiye’de kendiliğinden uygulama imkanı bulmaz. Bu kararların Türkiye’de de geçerli olabilmesi için Türkiye Cumhuriyeti nezdinde tanıma tenfiz davası açılması gerekmektedir.

1) Tanıma tenfiz davası nedir?

Uygulamada çok yüksek oranda, eşler arasında yaşanan uyuşmazlıklar nedeniyle yurt dışında alınan boşanma kararının Türkiye’de tanınması için tanıma tenfiz davası açma mecburiyeti doğmaktadır. Tanıma tenfiz davası basit yargılama usulüne tabidir ve adli tatil döneminde de süreç kesintiye uğramaz.

Bu ihtiyacın doğmasındaki temel nedenler yurt dışında boşanmış olan kimsenin Türkiye’de bu boşanma kararını icra ettiremediği takdirde evli olarak gözükmeye devam etmesidir. Bunun en büyük sakıncaları, kişinin yeniden evlenmek istediğinde halihazırda evli göründüğü için karşılaşacağı sorunlar ve eski eşle arasındaki yasal mirasçılık ilişkisinin devamından kaynaklı olarak eşlerden birinin vefatı halinde doğabilecek istenmeyen sonuçlardır. Tanıma tenfiz avukatı bu hususları dikkate alarak hareket etmelidir.

2) Tanıma davası ve tenfiz davası arasındaki fark

Her ne kadar “tanıma” ve “tenfiz” sözcükleri ilgili dava türü için yaygın olarak birlikte kullanılmakta ise de hukuki tanım ve uygulamaları farklıdır. Hukuki terimler arasındaki farka boşanma davası çerçevesinde bakacak olursak;

• “Tanıma davası” yurtdışından alınan mahkeme kararının yalnızca “boşanma” hükmünün tanınması anlamı taşırken, ilgili kararın boşanma dışındaki “nafaka, tazminat, velayet vb.” hususlarına ilişkin hükümlerinin icrasını sağlamayacaktır.
• “Tenfiz davası”nda ise, yurtdışından alınan mahkeme kararının “boşanma” hükmünün yanı sıra, ilgili kararda varsa “nafaka, tazminat, velayet vb” hususların ülkemiz yargı makamlarınca da icra edilebilirliği sağlanmaktadır.

Gerçekten de, boşanma kararı sonucunda yabancı mahkeme eşlerden biri lehine tazminat ödenmesine karar vermiş ve ancak bu tazminat diğer eş tarafından ödenmemişse, lehine tazminat ödenmesini isteyen eş, kararı Türkiye’de tanıma tenfiz davası aracılığı ile icra ettirerek diğer eşin Türkiye’de bulunan mal varlığına karşı haciz yoluna gidebilecektir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

Yurt dışında boşandım ama Türkiye’de evli görünüyorum. Ne yapabilirim?

Yukarıda da açıklandığı üzere böyle bir durumla karşı karşıya kalmanız durumunda yapmanız gereken en doğru hamle Türkiye’de boşanmanızın tanınması için bir tanıma tenfiz davası açmanız olacaktır.

Almanya’da boşandım eski eşim Türkiye’de boşanmak istemiyor. Ne yapabilirim?

Eski eşiniz tanıma için gerekli süreçte size yardımcı olma niyetinde değil ise Türk mahkemelerinde tanıma tenfiz davası açarak boşanmanızın Türkiye’de de icra edilebilir olmasını sağlayabilirsiniz.

Tanıma tenfiz davası nerede açılır?

Yurt dışında verilmiş boşanma kararını Türkiye’de de icra ettirme talebinde bulunan kişinin Türkiye’deki son yerleşim yeri Aile Mahkemesi veya İstanbul, Ankara, İzmir illerinden herhangi birinde yer alan Aile Mahkemesinde açılabilir.

Tanıma tenfiz davası açmak için Türkiye’ye gelmeme gerek var mı?

Bu davayı açmak için Türkiye’ye gelmenize gerek yoktur. Vatandaşlarımız Türkiye’deki tanıma tenfiz avukatına Türk Konsoloslukları aracılığıyla düzenlenecek vekaletname ile dava ve temsil yetkisi verebilmektedir. E&G Hukuk Bürosu avukatları olarak bizim de müvekkillerimize tavsiyemiz budur.

Eski eşimin tanıma tenfiz davasında avukat tutması gerekli mi?

Eski eşin tanıma tenfiz davasında kendisini Türkiye’den bir avukat ile temsil ettirme zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak bu durumun pratikte sağladığı avantajların olduğunu da belirtmek gerekir.

Hem Türkiye’de hem yurt dışında açılmış boşanma davam var. Yurt dışındaki sonuçlandığında Türkiye’dekine devam etmeme gerek var mı?

Yurt dışında görülmekte olan boşanma davanızda çıkan boşanma kararı kesinleştiğinde, Türkiye’deki boşanma davanıza devam edip boşanma kararı çıkmasını beklemeden yurt dışındaki kararı Türkiye’de tanıma tenfiz davasıyla tanıtabilirsiniz. Bu sayede Türkiye’de de boşanmanız geçerli olacaktır. 

Yurt dışından göndermem gereken herhangi bir belge var mı?

Evet vardır. Biz E&G Hukuk Bürosu avukatları olarak Türkiye’deki diğer tüm bürokratik işlemleri yürütsek de, bazı belge asıllarının yurtdışından temin edilerek hukuk büromuza postayla ulaştırılması gerekmektedir.

Bu belgeler şunlardır;

1. Türk konsolosluğu aracılığıyla düzenlenmiş, “Resimli-Özel Vekaletname” ve
2. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun 53.maddeye göre;
   “… a) Yabancı mahkeme ilâmının o ülke makamlarınca usulen onanmış aslı veya ilâmı veren yargı organı tarafından onanmış örneği ve onanmış tercümesi.
   b) İlâmın kesinleştiğini gösteren ve o ülke makamlarınca usulen onanmış yazı veya belge ile onanmış tercümesi.”

Ayrıca yabancı mahkeme kararının aslı veya aslı gibidir sureti üzerine Apostille tasdiki yapılması gerekmektedir.

Apostille tasdiki, Lahey Sözleşmesi’ne taraf olan hemen hemen tüm Avrupa ülkelerinde ve ABD’de uygulanan bir tasdik mühürüdür. Her ülkenin Apostille tasdiki yapan yerel yetkili makamı değişiklik göstermektedir ancak bu makam çoğu zaman mahkemeler veyahut valilikler olmaktadır.

Tanıma tenfiz davası sürecinde danışmak ve bilgi almak istediğiniz tüm konuları, E&G Hukuk Bürosu avukatları olarak bizlere e-posta veyahut telefonla ulaşarak yöneltebilirsiniz.

Saygılarımızla.